Zabytki

Zabytki architektury na terenie powiatu białobrzeskiego

L Miasto i Gmina Białobrzegi

1. Białobrzegi – charakterystyczny pochodzący z okresu międzywojennego most żelbetonowy (jedna z największych budowli tego okresu w Polsce) na rzece Pilicy.

2. Białobrzegi – Kościół Parafialny Św. Trójcy, zbudowany w latach 1932- 57, wg. projektu znanego architekta Stefana Szyllera w którym znajdują się boczne ołtarze z XVIII w., barokowa chrzcielnica, XVI w. obraz Matki Boskiej przebudowany w XVIII w. , rzeźby z XVII-XVIII w. Obok kościoła stoi zabytkowa brama z przełomu XVIII/XIX w., a przed wejściem piaskowcowa rzeźba Matki Boskiej z końca XIX w.

3. Białobrzegi – na cmentarzu parafialnym zabytkowe nagrobki z XIX i XX w.

4. Białobrzegi – zabytkowe kamieniczki z okresu międzywojennego (ul.Krakowska, ul.Żeromskiego, ul.Rzemieślnicza i inne).

5. Jasionna – zabytkowy drewniany kościółek z dzwonnicą z XVII w. przebudowany i odnowiony w wieku XX.

6. Jasionna – Zabytkowe nagrobki z XIX i XX w. na cmentarzu przykościelnym i parafialnym.

7. Sucha Szlachecka – dwa zabytkowe pałace z XIX i XX w. z parkiem budowane przez rodzinę Wodzyńskich. Obok zabytkowy spichlerz z końca XIX w. (własność prywatna).

8. Stawiszyn – zabytkowy pałac i park z końca XIX w. własność rodziny Arkuszewskich obecnie Schronisko dla Nieletnich.

9. Borki (dzielnica Białobrzegów) – drewniany młyn z końca XIX w. na rzece Pierzchni, własność rodziny Sułkowskich ( czynny do dziś).

II. Miasto i Gmina Wyśmierzyce

1. Wyśmierzyce najmniejsze miasto w Polsce ( ok. 1000 mieszkańców) o bardzo bogatej ponad 650-letniej historii. Posiada zabytkowy układ urbanistyczny z kwadratowym rynkiem oraz charakterystyczną małomiasteczkową drewnianą zabudową z XIX i XX w.

2. Wyśmierzyce – Kościół parafialny z drugiej połowy XIX w. oraz nagrobki z XVIII – XX w. na cmentarzu przykościelnym i parafialnym.

3. Kostrzyn – drewniany kościół i dzwonnica z początku XX w.

III. Gmina Promna

1. Promna – kościół neogotycki zbudowany w latach 1866 – 1870 wg.

projektu architekta Adolfa Adama Loewego. Część wyposażenia

pochodzi z XVII i XVIII w. obok Kościoła znajdują się XIX-to wieczne

nagrobki dawnych właścicieli.

2. Promna – klasycystyczny piętrowy pałac z połowy XIX w. zbudowany

dla rodziny Wasiutyńskich, otoczony XVIII-to wieczny malowniczym

parkiem, obecnie mieści się tam szkoła podstawowa.

3. Promna – ruiny XVIII-to wieczne karczmy w stylu klasycystycznym,

z kolumnadą i podcieniami.

4. Rykały – XIX-to wieczny pałac wraz z parkiem krajobrazowym.

Kilkakrotnie przebudowywany, obecny kształt barokowo-klasycystyczny

zawdzięcza projektantowi Wincentemu Wójcikowi.

5. Przybyszew – zabytkowy kościół z XIX w. wraz z zabudowaniami

przykościelnymi wraz ze znajdującym się grobem Antoniego

Madalińskiego.

6. Przybyszew – zabytkowa karczma z początku XIX w.

7. Piekarty – zabytkowy pałac z XIX w. z parkiem, obecnie mieści się tam

szkoła podstawowa.


IV. Gmina Stromiec

1. Stromiec – zabytkowy kościół Św. Jana Chrzciciela, budowany w latach 1900 -1905, w stylu neogotyckim w formie łacińskiego krzyża. W zakrystii znajdują się naczynia liturgiczne z wizerunkiem Świętych i Matki Boskiej z XVII w.

2. Stromiec – cmentarz parafialny na którym znajduje się zabytkowa murowana kaplica z 1894r. pod wezwaniem Matki Boskiej Śnieżnej oraz zabytkowe nagrobki.

3. Dobieszyn – drewniany modrzewiowy kościół z początku XX w.

V. Gmina Radzanów

1. Radzanów – zabytkowy kościół z XIX w. z drewnianą dzwonnicą.

2. Bukowno – drewniany kościół z XVII w. z dzwonnicą.

3. Bukowno – cmentarz parafialny, nagrobek Dionizego Czachowskiego.

4. Smardzew – kaplica grobowa rodziny Młockich z XIX w.


VI. Gmina Stara Błotnica

1. Stara Błotnica – Sanktuarium Maryjne z obrazem Matki Boskiej Pocieszenia. Barokowy kościół którego budowę rozpoczęto w XVI 11 w. Na miejscu wczesnośredniowiecznego grodziska i dawnego drewnianego kościoła. We wnętrzu bogate malowidła ścienne i polichromie. Ołtarz wielki w stylu klasycystyczny z XIX w., ołtarze boczne: Matki Bożej Różańcowej, Najświętszego Serca Jezusowego, Świętego Michała Archanioła, Świętego Antoniego Padewskiego (XIX-XX w.) oraz XVIII- to wieczne organy. Cała plastyka wystroju podporządkowana jest wizerunkowi Matki Bożej z Dzieciątkiem i stanowi klejnot świątyni. W okresach dziejów obraz posiadał nazwy: Matka Boska Błotnicka, Królowa i Pani Ziemi Radomskiej, Matka Boska Pocieszenia. Obraz ten jest celem licznych pielgrzymek indywidualnych i zbiorowych. Obecnie sanktuarium opiekują się Ojcowi Paulini.

2. Kaszów – drewniany kościół z XVII w.

3. Chruściechów – zespół dworsko-parkowy z dworem neoklacystycznym z przełomu XIX/XX w. obecnie własność prywatna.

4. Chruściechów – zabytkowa gorzelnia z 1905 r. czynna do chwili obecnej.